W bogatym i różnorodnym panteonie egipskim występowały bóstwa żeńskie i męski. Obok bóstw lokalnych, czczonych pod różnymi imionami, Egipcjanie oddawali czeć boskš siłom przyrody, częciom wszechwiata, pojęciom oderwanym - na przykład prawda - królowi, lokalnym bohaterom, a także bóstwom obcego pochodzenia.
Na poczštku oddawano czeć bóstwom egipskim pod postaciš zwierzšt, przedmiotów martwych i rolin. Póniej zaczęto przypisywać, zwłaszcza bóstwom uosabiajšcym wszechwiat i niektóre zjawiska przyrody, postać półludzkš lub ludzkš. Przedmioty martwe lub roliny dodawano im, jako atrybuty.
W pojęciu Egipcjan istniał także wiat sił magicznych, które tkwiły w przyrodzie, gotowe do różnorodnego działania pod wpływem odpowiednich zaklęć lub gestów - nawet tych, wykonywanych niewiadomie.

Bogowie egipscy

Amon, bóg wiatru często okrelany był, jako "dusza Szu". Tworzył on ze swoim żeńskim odpowiednikiem jednš z par ogdoady hermopolitańskiej. W okresie rozwoju Teb, jako Amon-Re' - król bogów - tworzył triadę z Mutu i Chonsu. Amona przedstawiano w postaci ludzkiej, a jego głowę zdobiono rodzajem okršgłej czapki z dwoma piórami. Jego więtymi zwierzętami były gę i baran.

Anubis, bóg Krynopolis w rodkowym Egipcie, czczony był jako bóg zmarłych i patron mumifikacji. Lokalne legendy łšczyły go więzami rodzinnymi z rozmaitymi bóstwami, między innymi z Ozyrysem, Setem i Re'. więtym zwierzęciem Anubisa był szakal.

Apis czczony był w Egipcie pod postaciš byka. Jego osobę łšczono przede wszystkim z Ptahem i Ozyrysem.

Atum, czczony był w Heliopolis jako jedna z form boga-słońca. Uważany był za ojca enneady heliopolitańskiej. Atuma przedstawiano jako króla noszšcego na głowie koronę Górnego i Dolnego Egiptu. więtymi zwierzętami tego boga były - lew, ichneumon i wšż.

Chonsu był bogiem księżyca z triady tebańskiej, synem Amona i Mut. Przedstawiany był w ludzkiej postaci z księżycem na głowie.

Horus, był bogiem nieba, czczonym pod postaciš sokoła. Jego oczy to księżyc i slońce. Czczono go w różnych miejscowociach, pod różnymi imionami, przy czym każda postać przedstawiana był inaczej. Legendy zwišzane z bogiem-słońcem podajš, że był on synem Re', natomiast legendy ozyriańskie - że był on synem Ozyrysa.

Ozyrys nazywany był bogiem z delty. Już w czasach najdawniejszych kult Ozyrysa szerzył się w całym Egipcie. Wierzono, że Ozyrys jest zmarłym władcš panujšcym w Krainie Zachodniej i że odradza się w swoim synu - Horusie. Jako symbol wiecznego życia stał się bogiem zmarłych, a jako umierajšcy i powracajšcy do życia był bóstwem wegetacji i odradzajšcej się przyrody. Ozyrysa utożsamiano z wodami Nilu, użyniajšcymi ziemie egipskš oraz łšczono z księżycem i jego fazami. Uważany był także za pana nieba i utożsamiany z bogiem Re'. Ozyrysa przedstawiano, jako człowieka owiniętego w całun. Głównymi miejscami kultu tego boga było Abydos i wyspa File, gdzie odbywały się misteria ku jego czci.

Ptah uznawany był za boga Memfis. Według miejscowych legend był prabogiem i stwórcš wszystkiego. Uznawany był za patrona rzemielników i artystów. Grecy utożsamiali Ptaha z Hefajstosem. Przedstawiano go jako człowieka z ogolona głowš, ubranego w długa szatę, z berłem w ręku. Jego więtym zwierzęciem był Apis.

Re' był bogiem słońca z Heliopolis. Jako bóg wiata i nieba, Re' był panem ładu we wszechwiecie i ojcem Ma''at. Legendy głosiły, że Re' w cišgu dnia płynie barkš po niebie, a wieczorem połyka go bogini Nut, by rano ponownie go narodzić. Inne wersje tej legendy podajš, że znikajšc za horyzontem Re' wpływa do wiata podziemnego. Symbolem kultu Re' był obelisk.

Seth był lokalnym bogiem Ombos, którego kult znany był w całym Egipcie. Legenda uczyniła go bratem i wrogiem Ozyrysa. Był bogiem burzy i pustyni, panem obcych ziem. Setha przedstawiano pod postaciš zwierzęcia, które dotychczas nie zostało zidentyfikowane jako żadne ze znanych współczenie zwierzšt.

Thot patronował pisarzom i wszelkim naukom, stad znany był jako bóg mšdroci. Był też bogiem księżyca, jednym z oczu boga wiata i panem czasu. Przypisywano mu wynalezienie pisma. Uwazano go za posłańca bogów i dlatego Grecy nazwali go Hermesem. Thota przedstawiano jako ibisa, człowieka z głowš ibisa lub pawiana. Jego więtymi zwierzętami były ibis i pawian.

Boginie egipskie

Hathor była boginiš miłoci, tańca, radoci, a także patronka obcych ziem. W Tebach uznawana była z boginie zmarłych. Uważana była za małżonkę Horusa. Hathor utożsamiano z Izydš i Paniš z Byblos. Symbolem tej bogini było trzymane w rękach sistrum. Przedstawiana była głównie pod postaciš krowy, czasami także jako kobieta z głowš krowy. Symbolizowała niebo. Krowa była również zwierzęciem, które Egipcjanie powiecili tej bogini.

Izyda była boginiš o nieustalonym pochodzeniu. Legenda ozyriańska podaje, że była małżonka Ozyrysa i matka Horusa. Izydę Egipcjanie utożsamiali z Starte, Bastet, Hathor, Sachmet i innymi boginiami, a Grecy utożsamiali ja z boginiš Demeter. Przedstawiana była w postaci kobiety

Ma''at uosabiała pojęcie ładu i porzšdku we wszechwiecie. Będšc córka boga Re', Ma''at miała cisły zwišzek z wymiarem sprawiedliwoci. Przedstawiano ja w postaci kobiety, której głowę zdobiło strusie pióro.

Mut należała do triady tebańskiej i była małżonkš Amona. Pierwotnie przedstawiano jš, jako sępa, póniej chętnie w postaci ludzkiej. Porównywano jš z Hathor, Bastet, Sachmet, a jako "oko słoneczne" łšczona była z bogiem Re'.

Nut była boginia nieba. Wyobrażano ja jako gigantyczna kobietę, której ciało wyginało się łukiem nad ziemia. Uważana była za małżonkę Geba i matkę rodziny Ozyrysa, a także za matkę słońca, księżyca i gwiazd, które codziennie połykała, żeby następnie urodzić.




Istniejšcy w Egipskim panteonie półbogowie zwišzani byli z codziennymi zajęciami człowieka. Z rola i jej uprawami zwišzani byli między innymi H'api, Sechet, Nepri i Renenutet. Narodzinom towarzyszyła Hekat, Meschenet i siedem Hathor, a ognisku domowemu i zabawie powięcali swš uwagę powszechnie znani, Bes i jego małżonka Toeris. Złym z natury był waż 'A'popi, który swš działalnociš starał się zakłócić odwieczny porzšdek wiata. Do panteonu weszli także ludzie: król oraz lokalni bohaterowie, tacy jak na przykład Imhotep, Senweseret czy Amenhotep. Dawnych władców głównych orodków prehistorycznych czczono, jako "dusze z Pe i Nechen".